Η ώρα της κάλπης

Του Νίκου Τσούλια

Για άλλη μια φορά θα μάς υποδεχτούν. Για άλλη μια φορά θα δεχτούν τον σπόρο της επιλογής μας. Για άλλη μια φορά θα δεχτούν τα βλέμματα και τις σκέψεις όλων μας. Τι θα βγάλουν; Θα οδηγήσουν τον τόπο μας σε ηρεμία; Θα δώσουν λύση στο καινούργιο μας πρόβλημα, το πολιτικό; Ή θα επικαθίσει και το πολιτικό πρόβλημα ως μια καινούργια όψη της κρίσης και θα προστεθεί στο μείζον οικονομικό πρόβλημα;

Τέλειωσαν οι εποχές των μονοκομματικών κυβερνήσεων, πέρασαν οι καιροί των αυτοδυναμιών. Τώρα τα πολιτικά κόμματα καλούνται και θα καλούνται να συνεργαστούν. Αυτή είναι η εντολή του λαού, η ετυμηγορία του. Και όμως τα κόμματα κάνουν ότι δεν κατανοούν τα μηνύματα των καιρών. Συμπεριφέρονται σαν να είναι στο χθες.

Απομακρυνθείτε, ως υπόθεση εργασίας, για λίγο από τη λογική του κόμματος που ψηφίζετε. Στοχαστείτε ως προς την έκταση του προβλήματος της χώρας μας. Αναλογιστείτε αν μπορεί να υπάρχει περίπτωση να δώσει τη λύση στο πρόβλημά μας μόνο ένα κόμμα, το δικό σας ή άλλο. Αν αυτό δεν μπορεί να συμβεί, τότε πώς – εκτός από την πρωτογενή επιλογή μας – θα ενισχύσουμε την απόφασή μας και την επιλογή μας για να αναδειχτούν κυβερνήσεις συνεργασίας;

Εκτιμώ ότι δεν μπορεί να επαναληφθεί το σκηνικό της συνέχειας των προηγούμενων εκλογών, της συνέχειας της ευδοκίμησης του μονοπαραταξιακού και φοβερά στείρου κομματικού λόγου του τύπου: «εγώ είμαι εντάξει, οι άλλοι φταίνε». Αν αποδεχτούμε μια τέτοια αντίληψη και πρακτική, έχουμε ηττηθεί πανηγυρικά. Δεν ισοπεδώνονται οι ευθύνες των κομμάτων για το χθες, αλλά δεν είναι μόνο ή δεν είναι κυρίως το χθες που μάς απασχολεί. Είναι το σήμερα και το αύριο.

Δεν μπορούμε να εγκλωβιζόμαστε σε έναν πρωτόγονο τρόπο σκέψης, στο μανιχαϊκό τρόπο σκέψης. Δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε το δικό μας μέλλον με δόγματα και απολυτότητες. Πρέπει να μετασχηματίσουμε την κομματική κουλτούρα του παρελθόντος. Και αυτό δεν αφορά τους «άλλους», γιατί δεν υπάρχουν «άλλοι». Αφορά εμάς, μόνο εμάς. Γιατί, αν σκεφτούμε λογικά, μόνο το «εμείς» δίνει τη λύση, όχι το «άλλοι» ή το «αυτοί».

«Αν θέλεις να βελτιώσεις τον κόσμο, μια λύση υπάρχει να βελτιώσεις τον εαυτό σου», η φοβερά λογική και απλή επομένως και σοφή φράση του Βιντγκενστάιν, είναι ο οδηγητικός μίτος για να παρέμβουμε ουσιαστικά στο πολιτικό γίγνεσθαι. Να παραδεχτούμε τη σχετικότητα της πολιτικής πρότασης του κόμματος που υποστηρίζουμε. Να σπάσουμε την αλαζονεία της κατοχής της μιας και μοναδικής αλήθειας, γιατί η αλήθεια στην πολιτική είναι κυρίως κοινωνική και ιδεολογική κατασκευή, δεν είναι φυσικό φαινόμενο που το παρατηρούμε, δεν είναι ανακάλυψη του ξέφωτου από κάποιον που βαδίζει στο σκοτεινό ρουμάνι. Να απαλλαγούμε από την έπαρση της δήθεν αυθεντικής λύσης που έχει ως μαγικό ραβδί ο δικός μας πολιτικός φορέας, γιατί το μόνο που φανερώνει είναι προκατάληψη, προκατάληψη μεσαιωνικού τύπου, προκατάληψη που έχει πνίξει κάθε απόπειρα αυτογνωσίας και ετερογνωσίας.

Οι κάλπες θα δείξουν τη θέλησή μας, τη βούληση της ελληνικής κοινωνίας. Οφείλουμε να κατέχουμε τα απλά ερμηνευτικά εργαλεία του ορθολογισμού, για να μπορούμε να κατανοήσουμε τη λαϊκή ετυμηγορία. Κάποιοι έχουν φτιάξει από πριν το δικαιολογητικό υλικό για τη μετεκλογική στάση τους. Και το εντάσσουν στην πολιτική /κομματική τους καθαρότητα. Κάποιοι αποκρύπτουν τη μετεκλογική συμπεριφορά, σαν να είναι η «μαγκιά» τους και το χαρτοπαικτικό ατού, το πλεονέκτημα για να κερδίσουν ψήφους, ψήφους από μη σκεπτόμενους ψηφοφόρους. Δεν μπορούν να κατανοήσουν οι εκλογές δεν είναι αυτοσκοπός, δεν μπορούν να κατανοήσουν ότι τα κομματικά εκλογικά ποσοστά δεν είναι ο πρώτος κοινωνικός στόχος, δεν μπορούν να κατανοήσουν το πολιτικό ρόλο τους. Είναι φοβερά λίγοι για την ιστορικότητα της εποχής μας. Και θα καταδειχτεί πολύ σύντομα.

Ως πολίτες έχουμε ευθύνη. Δεν μπορούμε να ολοκληρώνουμε το πολιτικό μας ρόλο μόνο ως ψηφοφόροι. «Πολίτης» σημαίνει διαρκής συμμετοχή στα κοινά, καθημερινή αγωνία για το δημόσιο συμφέρον. «Είμαι πολίτης» σημαίνει ότι παρεμβαίνω μέσα από την πολιτική μου επιλογή – και τώρα και μετά τις εκλογές – για να δοθεί λύση και προοπτική στο σχήμα διακυβέρνησης, για να δρομολογηθεί υπέρβαση στην κρίση της χώρας μας. Όλα τα άλλα είναι θεωρητικολογίες για τις παρέες μας και για κομματικά ακροατήρια και τίποτα άλλο, είναι το απόλυτο πολιτικό κενό που το βαφτίζουμε πολιτική επιλογή!