Στην μνήμη του Μήτρου Λύτρα

Ένας-ένας οι λεβεντάνθρωποι μας «αφήνουν γεια», κατά πως λέει κι ο λαός μας και γινόμαστε όλο και φτωχότεροι σε παραδείγματα ΑΝΔΡΩΝ. Σήμερα δε που μάλλον σπανίζει το είδος, τέτοιες απουσίες θα δυσκολεύουν την ζωή, όσων ακόμα νοιώθουν πως πρέπει να τιμούν το γένος τους και όσα στοιχεία το χαρακτηρίζουν.

Δεν είμαι ο πιο κατάλληλος να μιλήσω για τον Μήτρο Λύτρα, αφού ελάχιστα τον γνώρισα, καθ’ ότι πολύ μεγαλύτερός μου. Ευτυχή συγκυρία θεωρώ την γνωριμία μας μέσω μιας απρόβλεπτης λαχτάρας που είχε, κάτι που με άφησε κυριολεκτικώς άφωνο. Χασάπης από τα γεννοφάσκια του ο Μήτρος, δεν θα πίστευε κανείς πως είχε καλλιτεχνικές ανησυχίες, όχι επειδή το συγκεκριμένο επάγγελμα δεν το δικαιούται αλλά επειδή δεν συνηθίζεται, οι κατά κανόνα τραχείς και σκληροί αυτοί επαγγελματίες να ασχολούνται με την μουσική, μια πολύ διαφορετική τέχνη από την δική τους. Ο Μήτρος λοιπόν ξόδεψε μια περιουσία, αγοράζοντας ένα μπομπινόφωνο, που μόλις πρωτόβγαινε στην κυκλοφορία και επομένως πανάκριβο για τα δεδομένα εκείνης της εποχής και άρχισε να καταγράφει ό,τι είχε ..φωνή! Στις μπομπίνες του υπάρχουν καταγεγραμμένοι τραγουδιστές, ηθοποιοί, θεατρικές παραστάσεις, μουσικοί, μπάντες και δεν ξέρω γω τι άλλο. Είναι ο άνθρωπος που κατέγραψε σχεδόν όλες τις Μεσολογγίτικες ταβέρνες της παλιάς εποχής, με τις φιγούρες τους, τα γλέντια τους, τα καλαμπούρια τους. Κατέγραψε περιοδεύοντες θιάσους, «μπουλούκια» της εποχής, που έφταναν και στο Μεσολόγγι, με ηθοποιούς θρύλους, Βασιλειάδου, Χατζηχρήστο, Σταυρίδη κλπ. Κατέγραφε με εξωτερικό μικρόφωνο από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση όπερες, θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες κι ό,τι εκπομπές μπορεί να φανταστεί κανείς, πράγματα που σήμερα δεν υπάρχουν κι ούτε μπορούν να ανευρεθούν. Καλούσε μουσικούς, τους φιλοξενούσε στο σπίτι του και τους πλήρωνε ο ίδιος, για να τους ηχογραφεί. Όλη αυτήν την ζωντανή ιστορία, μαζί με το άλλο του «παιδί», το μπομπινόφωνό του, τα παρέδωσε στον Ραδιοφωνικό Σταθμό της πόλης μας, με την ευχή κάποτε να εκδοθούν επεξεργασμένα σε σύγχρονα μέσα, πράγμα που του υποσχέθηκα προσωπικώς. Ασχέτως αν αυτήν την στιγμή δεν ανήκω στον Ραδιοφωνικό Σταθμό και δεν μπορώ να εκπληρώσω την υπόσχεσή μου, πιστεύω πως θα βρεθούν οι άνθρωποι με τις κατάλληλες ευαισθησίες να το πράξουν. Έτσι ο τραχύς «χασάπης», με την τόσο ευαίσθητη ψυχή, θα μπορεί να χαμογελάει και να χαίρεται, που το πολύ σπουδαίο έργο του θα βρει την αναγνώριση που του αξίζει στις καρδιές όλων μας.

Η φωτογραφία που παραθέτω είναι από την βραδιά παράδοσης του υλικού του και την τιμή που του αποδώσαμε ως Ραδιοφωνικός Σταθμός. Ένας κύριος μιας άλλης εποχής, ένας Άνδρας!

Χαίρομαι που σε γνώρισα και με χαρά θα σε θυμάμαι, μπάρμπα-Μήτρο.

Χρήστος Βλαχογιάννης

Καθηγητής Μουσικής


Ηχογραφήσεις του Μήτρου Λύτρα στις Μεσολογγίτικες ταβέρνες του Πάνου Μπακανδρέα και του Σπύρου Λιβάνη (από το http://vassiladi.blogspot.com/ )