Το μεθυσμένο καράβι

Του Μίμη Ανδρουλάκη

Το σύμπλεγμα Ύβρις - Νέμεσις, η αμείλικτη μηχανή της ελληνικής τραγωδίας θα συνεχίσει οριζόντια το έργο της και θα πλήξει διαδοχικά μετά το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ και τους λοιπούς αναδυόμενους, μέσα στη σύγχυση και τον πανικό, πρωταγωνιστές. Στην Ύβρι περιλαμβάνονται η αμετροέπεια, η αλαζονεία, η αφροσύνη, η άγνοια, η μη συναίσθηση των ορίων, η τυφλότητα και αυτών που σπαταλούν άσκοπα ή επικίνδυνα την ψήφο διαμαρτυρίας του ελληνικού λαού. Στην Ύβρι εμπεριέχεται και η δράση του Νόμου των Ακούσιων Συνεπειών, άλλο ίσως θες άλλο σου προκύπτει. Προκαλείς ακούσια ένα καταστροφικό αδιέξοδο και χρεώνεσαι την τελική πράξη της χρεωκοπίας και της ολέθριας εξόδου από την Ευρωζώνη. Το “μεθυσμένο καράβι” είναι η έκφραση που χρησιμοποίησα λίγο πριν λίγο μετά τις εκλογές του 2009. Το “μεθυσμένο καράβι” αλλάζει πληρώματα, το πιοτό αλλάζει αλλά το μεθύσι και ο εφιαλτικός πονοκέφαλος που το ακολουθεί είναι ίδια και χειρότερα. Ξανά με τη γλώσσα του Αισχύλου θα επαναλάβω “όπως τους διώχνει κάνουν κι αμέριμνοι τραβούν για το χαμό”. Ξανά και για τα νέα πληρώματα θα επαναλάβω ότι πάνε να κάνουν επιλογές που οδηγούν στο χαμό -έτσι που να λες μωραίνει κύριος ον βούλεται απωλέσαι- θαρρείς και υπακούουν κι αυτοί σε ένα τυφλό κάλεσμα της Τρόικας Μοίρας.

Το τρένο θα σφυρίξει τρεις φορές

Το ελληνικό δράμα συνεπώς, όπως πρόβλεψαν πολλοί, φαίνεται πως περνά στη φάση horror film. Δεν ξέρεις πώς θα τελειώσει αλλά το μόνο βέβαιο είναι ότι οι πιθανότητες να τελειώσει πολύ άσχημα αυξάνονται γεωμετρικά. “Το Τρένο θα σφυρίξει τρεις φορές” ήταν το μότο στο Ε, Πρόεδρε!. Το τρίτο, το τελικό σφύριγμα, είναι πολύ κοντά. Είναι θέμα χρόνου λέει ο άθλιος Ρουμπινί, που τον ελληνοποιούν και “αριστεροποιούν” ένα σωρό τηλεοικονομολόγοι, να οδηγηθεί στο γκρεμό το σμπαραλιασμένο ελληνικό τρένο. Υπάρχουν πρόθυμοι να παίξουν ακούσια το ρόλο του μεθυσμένου μοιραίου μηχανοδηγού; Αντίθετα χρειαζόμαστε έναν σώφρονα, ευέλικτο, τολμηρό και ανθεκτικό οδηγό να οδηγήσει το ελληνικό τρένο με ασφάλεια στο τελικό ευρωπαϊκό “συνεργείο” διάσωσης, επισκευής και ανακαίνισης. Να “παρκάρει” δηλαδή με ασφάλεια και προοπτική για τη νέα ανάπτυξη τη συντεταγμένη ελληνική χρεωκοπία στον υπό ίδρυση ESM, στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, του οποίου ο ρόλος θα διευρυνθεί. Εκεί με το δίχτυ ασφαλείας του ευρώ θα ολοκληρωθεί η μερική διαγραφή και αναδιάρθρωση και του επίσημου χρέους, θα εξασφαλιστεί για μια μεταβατική περίοδο η αναχρηματοδότηση τον τόκων (μορατόριουμ), ώστε να περισσέψουν περισσότερα χρήματα για την ανάπτυξη και πιθανόν να διευθετηθούν οι υποχρεώσεις των ελληνικών και πολύ περισσότερων των ισπανικών τραπεζών προς την ΕΚΤ. Δηλαδή ευρωπαϊκή “good bank” - “bad bank”. Εκεί με έκδοση ευρωομολόγου κι όχι με άμεση καταβολή από τα κράτη θα ολοκληρωθεί η τελική πράξη διαχείρισης του εφιαλτικού ολικού χρέους της Ευρωζώνης, δημόσιου και ιδιωτικού. Το ερώτημα είναι: θα είμαστε εμείς εκεί; Ή θα έχουμε αυτοκτονήσει συλλογικά με μονομερείς ενέργειες τυφλής ρήξης όπως με ασύλληπτη επιπολαιότητα και άγνοια κινδύνου προτείνουν μερικοί; Πολλά θα γίνουν αργά ή γρήγορα στην Ευρωζώνη πριν και μετά τις γερμανικές εκλογές. Πολλά, που αποτελούσαν διακαή πόθο μας. Η πολιτική της μονόπλευρης λιτότητας θα αναθεωρηθεί. Ο νέος ιστορικός συμβιβασμός πλεονασματικού Βορρά, ελλειμματικού Νότου θα πραγματωθεί. Το αναπτυξιακό έστω ευρωομόλογο θα εκδοθεί για ένα Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Ανάπτυξης και Απασχόλησης. Η επιμήκυνση της δημοσιονομικής μας προσαρμογής θα επιτευχθεί. Πολλά θα γίνουν, αλλά εμείς θα είμαστε εκεί, μέρος του προβλήματος - μέρος της λύσης ή “θα φτάσουμε στη βρύση και δεν θα πιούμε νερό”; Οι δυνάμεις της διεθνούς κερδοσκοπίας στοιχηματίζουν ότι η Ελλάδα θα παίξει το ρόλο της Ιφιγένειας για να πνεύσει ούριος άνεμος στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία, για να προχωρήσει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση αλλά δίχως εμάς. Θα τους κάνουμε το χατίρι σαν πανικόβλητοι μικροαστοί που μπροστά στις δυσκολίες το βάζουν στα πόδια όπως πριν έτρεχαν όλοι μαζί με μέθη και ευφορία στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση της “φούσκας” του φθηνού και εύκολου χρήματος;

Πριν τις εκλογές του 2009 προειδοποιούσα ότι θα ζήσουμε μια κατάσταση ισοδύναμη “πολέμου” και πρέπει να αντέξουμε, να κερδίσουμε χρόνο ακόμα και με λάθος διάγνωση, λάθος χάρτη της Ευρωζώνης ώστε να είμαστε εκεί, στο μεταπολεμικό τραπέζι των επιζησάντων που θα επαναχαράξει τον ευρωπαϊκό χάρτη και θα επανατοποθετήσει το ελληνικό ζήτημα και γενικότερα το νέο ζήτημα Βορρά - Νότου. Οι πιθανότητες να μην είμαστε εκεί έχουν αυξηθεί, κτυπούν κόκκινο στη νέα μετεκλογική περίοδο. Οι επιπόλαιοι στο μεθυσμένο καράβι και στο “νέο” πλήρωμα κλείνουν τ’ αυτιά στις προειδοποιήσεις κινδύνου και κραυγάζουν “κινδυνολογία!”, “φοβικά διλήμματα”! Ξεχνούν ότι η κορυφαία έκφραση της επιστήμης και της τέχνης της πολιτικής είναι η στάθμιση των δυνητικών εναλλακτικών λύσεων και η αξιολόγηση των κινδύνων σε κάθε μία απ’ αυτές. Είναι το risk management, το crisis management.

Το άγχος μου είναι μήπως η “άλλη” αριστερά με την οποία συνδέομαι ιστορικά και συναισθηματικά παίξει ακούσια το ρόλο του μοιραίου μεθυσμένου μηχανοδηγού στο εθνικό και ευρωπαϊκό ατύχημα της Ελλάδας και τελικά φορτωθεί τυχοδιωκτικά την τελική πράξη του δράματος.

Θα επαληθευτεί τελικά ο Ηλίας Ηλιού, ο ηγέτης της ιστορικής αριστεράς που την θέλει κάθε είκοσι περίπου χρόνια να πατά τη μοιραία πεπονόφλουδα; Ελπίζω όχι.