Ούτε η εμπειρία βοηθάει αποτελεσματικά ούτε οι σχετικές γνώσεις συνεργούν καταλυτικά για να διαμορφωθεί από τα κοινωνικά κινήματα μια πρόταση διεξόδου από τη σοβαρή κρίση που ταλανίζει τη χώρα μας.
Μπορείς να αναδείξεις εύκολα ποιοι ευθύνονται για την κρίση, μπορείς να διαδηλώνεις φωνάζοντας «να πληρώσουν αυτοί που έφαγαν τα χρήματα» – κάτι που είναι απόλυτα ορθό και δίκαιο.
Αλλά στην πολιτική δεν μετράει πρωτίστως το δίκαιο και το ορθό. Μετράνε η δύναμη και η βία (συμβολική και κυριολεκτική), η εξουσία, οι πολιτικοί συσχετισμοί. Και σε μια ταξική κοινωνία το κεφάλαιο δεν παραδίδει τους μηχανισμούς του – μηχανισμούς προπαγάνδας, καταστολής και πρόκλησης ανασφάλειας και φόβου και κυρίως μηχανισμούς οικονομικού ελέγχου.
Ωστόσο, το πολιτικό παιχνίδι δεν κλείνει με τους όρους που επιβάλλονται από το συνολικό σύστημα εξουσίας. Οι συλλογικοί φορείς αν συσπειρώσουν ευρέα κοινωνικά στρώματα, αν αναπτύξουν μια συνεκτική και ρεαλιστική πρόταση διεξόδου (όχι συνθηματολογικού τύπου και ακτιβίστικης δράσης), μπορούν να επηρεάσουν τις εξελίξεις και να υπερασπιστούν τα δικαιώματα των εργαζομένων, μπορούν να γίνουν κρίσιμος εταίρος «συζήτησης» για την υπέρβαση της κρίσης.
Μια τέτοια πρόταση θα είναι πρόταση συμβιβασμού και κάτι τέτοιο δε συνιστά ξεπούλημα, αντίθετα μια τέτοια πρόταση θα είναι αυτή που μπορεί να ρηγματώσει σε πρώτη φάση την σημερινή μονομερή και χωρίς προοπτική πρόταση της κυβέρνησης. Μια τέτοια πρόταση αν αναδειχτεί ως κρατούσα, μπορεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς γιατί το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του και ιδιαίτερα τα κυβερνητικά κόμματα θα υποστούν σοβαρούς κλυδωνισμούς.
Οι εξελίξεις θα είναι γρήγορες αν συνεχιστεί η σημερινή «οικονομική» πολιτική των διαρκών περικοπών των εργαζομένων. Και ποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι στις επόμενες εκλογές θα έχουμε μονοκομματική κυβέρνηση, ποιος μπορεί, δηλαδή, να ισχυριστεί όχι ότι θα υπάρξει κάποιου είδους αυτοδυναμία αλλά εκλογικά ποσοστά που να θυμίζουν αυτοδυναμία; Κατά τη γνώμη μου αυτό δεν μπορεί να συμβεί, γιατί η καθήλωση του εισοδήματος έχει πάρει χαρακτηριστικά αδυναμίας στοιχειώδους επιβίωσης σε χιλιάδες νοικοκυριά. Κοντά στο οικονομικό πρόβλημα, ισχυρίζομαι ότι θα υπάρχει θεσμικό / τυπικό πρόβλημα αδυναμίας διακυβέρνησης της χώρας.
Και σε μια τέτοια περίπτωση ως πολιτική λύση θα είναι μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Σε αυτή την εκδοχή: πρώτον, τα πολιτικά πρόσωπα δεν μπορεί να είναι πρόσωπα αιχμής του σημερινού πολιτικού σκηνικού και δεύτερον, τα κοινωνικά κινήματα θα έχουν περισσότερα περιθώρια να αξιώσουν κάποιου είδους συμμετοχή / παρέμβαση στο περιεχόμενο της διακυβέρνησης εθνικής συνεννόησης.
Μια τέτοια εξέλιξη έχει κατά τη γνώμη μου περισσότερα περιθώρια να έχει βιωσιμότητα και να διασφαλίσει – συγκριτικά με τη σημερινή εικόνα – καλύτερα τα δικαιώματα των εργαζομένων. Μια τέτοια υπεύθυνη πρόταση των κοινωνικών φορέων μπορεί να συσπειρώσει το μεγάλο μέρος των εργαζομένων. Γιατί όλοι οι εργαζόμενοι αγωνιούν για την πορεία της χώρας και για το μέλλον των νέων.
Υπάρχει συμπληρωματικό και σοβαρό πεδίο αναφοράς. Οι δύο συνομοσπονδίες των εργαζομένων της χώρας πρέπει να διαμορφώσουν ένα σχέδιο παρέμβασης στους κόλπους των ευρωπαϊκών συνδικάτων. Και αυτό όχι σε μια βάση κυρίως ή μόνο μιας γενικής αλληλεγγύης.
Όχι αυτό δεν οδηγεί πουθενά, αλλά σε μια βάση που θα έχει τα εξής χαρακτηριστικά: α) Το σημερινό πρόβλημα των Ελλήνων εργαζομένων είναι εν δυνάμει και νομοτελειακά αυριανό πρόβλημα και των περισσότερων Ευρωπαίων εργαζομένων.
β) Είναι αίτημα πλέον των καιρών να συζητηθεί και να αναπτυχθεί από τα κοινωνικά κινήματα το τι Ευρωπαϊκή Ένωση θέλουμε.
Ευρώπη δεν είναι μόνο τα χρηματιστήρια, ο νεοφιλελευθερισμός, οι δυνάμεις του κεφαλαίου, οι παρασιτικές δυνάμεις.
Ευρώπη είναι και οι μαχητικές κοινωνικές δυνάμεις με το φωτεινό παρελθόν τους και τα κοινωνικά δικαιώματα που έχουν βαθιά ριζώματα, είναι το κράτος δικαίου, είναι τα μεγάλα μορφωτικά ρεύματα, είναι η θέληση των ευρωπαίων πολιτών να επηρεάζουν και να διαμορφώνουν το μέλλον τους.
Αν για το κεφάλαιο η Ελλάδα είναι το πειραματόζωο για να δει μέχρι που μπορεί να μειώσει το εισόδημα των εργαζομένων, για τους ίδιους τους εργαζόμενους η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει το κοινωνικό εργαστήριο που θα δώσει έναν δημοκρατικό προσανατολισμό στην ίδια την Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Συχνά οι μεγάλες φωτεινές στιγμές στην ιστορία των κοινωνικών κινημάτων γράφονται κάτω από την πίεση των προβλημάτων – των κοινών προβλημάτων που αφορούν όλους τους εργαζόμενους.
Μια τέτοια «ιστορική στιγμή» οφείλουμε να δημιουργήσουμε.
Μπορούμε; Νομίζω πως ναι.
Μπορούν οι κοινωνικοί φορείς; Είναι ευθύνη τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου