Δευτέρα 7 Φεβρουαρίου 2011

Τα υποβρύχια που έγερναν, η ΝΔ και ο ρόλος Τσοχατζόπουλου

Αποκαλύψεις σοκ από το Spiegel για τον «κύκλο προσευχής», όπως αυτο-ονομαζόταν η ομάδα των μιζαδόρων που είχε αναλάβει να πουλήσει τα γερμανικά υποβρύχια στην Ελλάδα. Στον κύκλο συμμετείχε, σύμφωνα με γερμανικό περιοδικό, και στενός φίλος του τότε υπουργού Άμυνας Άκη Τσοχατζόπουλου, τον οποίο ψάχνουν οι Γερμανοί εισαγγελείς. Όσο για την άρνηση της κυβέρνησης της ΝΔ να παραλάβει τα υποβρύχια, αυτή δεν οφειλόταν στο γεγονός ότι έγερνε το υποβρύχιο: έγερνε η παράνομη χρηματοδότηση προς το ΠΑΣΟΚ, αλλά όχι και προς τη ΝΔ.
Το καμάρι της γερμανικής εξοπλιστικής βιομηχανίας: τα υποβρύχια των ναυπηγείων HDW του Κιέλου, βρίσκονται στο επίκεντρο του σκανδάλου. Τα καλύτερα και πλέον σύγχρονα υποβρύχια του κόσμου. Αλλά για να πωληθεί στο εξωτερικό μόνο χάρη στη Ferrostaal και με τη βοήθεια «μίζας», γράφει το γερμανικό περιοδικό στο πολυσέλιδο δημοσίευμά του.

Όπως αναφέρει, στα τέλη Οκτωβρίου 2010 οι έρευνες δεν είχαν εντοπίσει ακόμα ποιοι πολιτικοί και στρατιωτικοί στην Ελλάδα, την Πορτογαλία και τη νότιο Αφρική είχαν δωροδοκηθεί. Ίσως και να μη βρεθεί ποτέ ποιοι ήταν. Γι' αυτό και οι δικηγόροι των κατηγορουμένων μιλούν για εκβιαστικές πιέσεις μιας εισαγγελίας, που δεν διαθέτει αποδείξεις. Αλλά το ότι οι εντυπωσιακά μεγάλες προμήθειες, που πλήρωσε η Ferrostaal σε δήθεν συμβούλους, έχουν μικρή σχέση με την παροχή συμβουλών και αφορούν περισσότερο το μοίρασμα «μιζών», αυτό θεωρείται πλέον βέβαιο από τους ερευνητές της υπόθεσης.
Κάνοντας ειδική αναφορά στη 2α Νοεμβρίου 2010, ημέρα ύψωσης της ελληνικής σημαίας στο υποβρύχιο «Παπανικολής», το περιοδικό σημειώνει: «Μέρα γιορτής στο Κίελο. Επιτέλους. Μετά από 4 χρόνια, που ο ‘Παπανικολής’ έμεινε στο ‘ντοκ’ της HDW, έχοντας παραγγελθεί αλλά όχι παραληφθεί, κυμάτιζε στο υποβρύχιο η ελληνική σημαία. Ένας Έλληνας αντιναύαρχος εκθείαζε την υπέροχη τεχνολογία. Και ο Έλληνας πρέσβης ερωτεύτηκε αμέσως τις καμπύλες του υπερόπλου. 
Από το 2000 είχε παραγγείλει η Ελλάδα τέσσερα υποβρύχια του νέου τύπου 214, ένα αυτό του Κιέλου και ακόμα τρία για να κατασκευαστούν σε ελληνικό ναυπηγείο, συνολικής αξίας 1,14 δις. ευρώ. Τότε στην Αθήνα κυβερνούσε ακόμα το ΠΑΣΟΚ. Μετά, το 2004, ήλθε στην εξουσία η ΝΔ και δεν ήθελε πια το υποβρύχιο, δήθεν επειδή έγερνε πολύ. Στην πραγματικότητα έγερνε μάλλον η χρηματοδότηση. Από το 2009 όμως το λόγο είχε και πάλι το ΠΑΣΟΚ. Και όλα ήταν καλά».
Ο ρόλος του Johann Friedrich Haun
Ο Johann Friedrich Haun, μέχρι τη συνταξιοδότησή του το 2003 ήταν ο δεύτερος τη τάξει στη HDW και 32 χρόνια πριν στη Ferrostaal, ένας από τους σημαντικότερους μάνατζερ με μεγάλη επιρροή στο χώρο της γερμανικής εξοπλιστικής βιομηχανίας. Όσα είπε στην έκτη κατάθεσή του στις 27 Οκτωβρίου 2010 ήταν καθοριστικά για την υπόθεση: Ο ίδιος δεν μίλησε ποτέ με συμβούλους για δωροδοκία, που είχε εγγράψει η Ferrostaal όσον αφορά τη συμφωνία πώλησης υποβρυχίων στην Ελλάδα.
«Ήταν μια συμφωνία κυρίων. Αλλά, για τον καθένα ήταν σαφές ότι: Αν ήταν αναγκαίο να δώσουν αυτοί οι σύμβουλοι χρήματα σε άτομα σημαντικά για τη λήψη αποφάσεων, προκειμένου να κερδηθεί η παραγγελία, τότε αυτό και έπρεπε να γίνει». Ακόμη εξέφρασε την προσωπική του άποψη ότι είναι σίγουρο ότι και σ’ αυτή την περίπτωση κάτι τέτοιο έγινε. Κι αν έγινε, «για μένα ήταν εντάξει». Ωστόσο, ο ίδιος δεν γνωρίζει πόσα χρήματα από τις παχυλές προμήθειες των συμβούλων κατέληξαν τελικά σε «μίζες» και για ποιους, και δεν ήθελε ούτως ή άλλως να ξέρει.
Ένα πράγμα μπορεί, όμως, να πει με βεβαιότητα: «Σαν Γερμανός δεν μπορείς να κάνεις δουλειές στην Ελλάδα». Όχι, χωρίς μια «Team A», έναν «Κύκλο προσευχής» - κωδικούς, που χρησιμοποιούσαν οι φερόμενοι ως συνήγοροι των συμφερόντων της Ferrostaal.
Μια υπόθεση με μεγάλο παρελθόν για Έλληνες και Γερμανούς
Η υπόθεση Ferrostaal σχετικά με ύποπτες πληρωμές δεν αφορά μόνο την πώληση γερμανικών υποβρυχίων στην Ελλάδα, αλλά και άλλα «ντιλ» της εταιρείας με χώρες όπως η Αίγυπτος, η Αργεντινή και η Κολομβία, τονίζει το Spiegel. «Αλλά καμιά υπόθεση δεν φωτίστηκε έκτοτε περισσότερο από τους ερευνητές της εισαγγελίας Μονάχου όσο η συμφωνία για τα υποβρύχια με την Ελλάδα, για την οποία πρόσφατα ενδιαφέρθηκε και η εισαγγελία Αθηνών. Από τις έρευνες διαπιστώθηκε ότι η υπόθεση έχει μεγάλο παρελθόν τόσο για τους Έλληνες όσο και για τους Γερμανούς».
Από τις καταθέσεις του J.F. Haun και του διευθύνοντος συμβούλου της HDW Walter Klausmann προέκυψε ότι η παραγγελία υποβρυχίων του τύπου 214 από την Ελλάδα το 2000 λειτούργησε σαν «κράχτης» για το marketing του νέου προϊόντος της HDW, προκειμένου να ενδιαφερθούν να αγοράσουν και άλλες χώρες. Οι προετοιμασίες είχαν αρχίσει ήδη το 1997, όταν εμφανίστηκαν οι πρώτες ενδείξεις ότι η Ελλάδα χρειάζεται νέα υποβρύχια. Υπήρχαν βέβαια και άλλες προσφορές, από τους Σουηδούς, τους Ολλανδούς και κυρίως τους Γάλλους, και μάλιστα σε πολύ φθηνότερη τιμή.
Ο Haun κατέθεσε στους ανακριτές ότι στην Ελλάδα δεν κλείνεις δουλειές χωρίς να είσαι «κοινωνικά και πολιτικά καλά δικτυωμένος». Γι’ αυτό – κατά τον Χάουν – και ο Γάλλος πρέσβης ήταν κάθε τρεις και λίγο στα γραφεία των Ελλήνων υπουργών Άμυνας και Οικονομικών. Αλλά και ο Haun ήξερε καλά έναν «καθ’ όλα αξιότιμο άνθρωπο», που γνώριζε τα πράγματα. Κι αυτός ήταν ο Hermann Graf von Pückler.
O von Pückler ήταν κομματικός φίλος του Franz Josef Strauss και μεταξύ άλλων ιδιοκτήτης της εταιρείας Eurotechnik GmbH. Είχε γίνει γνωστός ως μεσάζων για να κλείνουν δουλειές για τη γερμανική βιομηχανία στο εξωτερικό.
Τη δεκαετία του ’80 ήταν εκπρόσωπος των Odenwaldwerke σε πολλές χώρες, που κατασκεύαζαν και τα τεθωρακισμένα τύπου Fuchs. Η Thyssen είχε πουλήσει το 1991 36 τέτοια τεθωρακισμένα στη Σαουδική Αραβία με 220 εκατ. μάρκα προμήθεια, που αναφερόταν ως «χρήσιμες δαπάνες», κυρίως σε δύο εταιρείες του Παναμά, με ιδιοκτήτη τον Mansour Ojjeh, σαουδάραβα πολυεκατομμυριούχο.
Ο von Pückler αρνείται ότι ήταν ο Γερμανός μεσάζων του Ojjeh για την Thyssen, αλλά ο μάνατζερ της Thyssen Jürgen Maßmann έχει ήδη καταθέσει ότι τον συνάντησε στις 9.10.1990 για να μιλήσουν για το «ντιλ» των τεθωρακισμένων Fuchs. Συνοδευόταν μάλιστα και από κάποιον Λιβανέζο με το ψευδώνυμο Ago, που το Μάρτιο του 1991 έκλεισε τη συμφωνία με τους Σαουδάραβες στο Λονδίνο.
Ο von Pückler και ο Ago εμφανίζονται στο προσκήνιο για την παραγγελία των υποβρυχίων από την Ελλάδα το 1997. Και το «ντιλ» ακολουθεί την ίδια μέθοδο για να κλείσει, όπως στην περίπτωση των τεθωρακισμένων Fuchs. Και πάλι εμβάζονται χρήματα σε δήθεν εταιρείες συμβούλων σε «φορολογικούς παραδείσους», που παίρνουν παχυλές προμήθειες, για να τις μοιράσουν στη συνέχεια σε πολιτικούς η αξιωματούχους του ελληνικού δημοσίου. Τα συμβόλαια με αυτούς τους «συμβούλους» κατατίθενται επίσης σε θυρίδες ελβετικής τράπεζας.
Ο «Κύκλος Προσευχής» γεννιέται
Ο von Pückler έχει καταθέσει ότι ο Haun τον προσέγγισε για να τον βοηθήσει στο θέμα της συμφωνίας με την Ελλάδα για την παραγγελία υποβρυχίων. Και τότε γεννήθηκε το «Team A» με τον κωδικό «Κύκλος προσευχής», στον οποίο ανήκαν ο Haun, ο von Pückler, ο Ago, ένας παιδικός φίλος του, που τον γνώριζε και ο Pückler, και ένας Έλληνας αρχιτέκτονας, που κατά τον Haun τους σύστησε ο τότε υπουργός Άμυνας Άκης Τσοχατζόπουλος. «Οι δυο τους γνωρίζονταν από το ΠΑΣΟΚ, ήταν φίλοι από παλιά», ανέφερε στην κατάθεσή του ο Haun.
Υπάρχει και ο μεγάλος άγνωστος, που αυτοαποκαλείται Αλέξανδρος Αβατάγγελος, αλλά η εισαγγελία δεν είναι βέβαιη ούτε καν αν γράφεται έτσι το όνομά του. Δήλωσε διεύθυνση κατοικίας στην Κύπρο, που στη συνέχεια αποδείχτηκε ανύπαρκτη. Ωστόσο, ο Ago επέμενε ότι θα ήταν χρήσιμος και έπρεπε να ενταχθεί στην ομάδα. Ανήκε μάλιστα στο αραβικό παρακλάδι της. Και τελικά συμπεριελήφθηκε στο «Team A».
Τον Ιούνιο του 1997, στο ξενοδοχείο Baur au Lac της Ζυρίχης, πραγματοποιείται η καθοριστική συνάντηση, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της εισαγγελίας Μονάχου. Τότε υπογράφονται και τα μυστικά συμβόλαια από τα μέλη του «Team A» για τρεις εταιρείες με έδρα την Καραϊβική.
Αν η Ελλάδα πράγματι παραγγείλει τα υποβρύχια, θα λάβουν 4,5% επί της τιμής αγοράς, αυτό ήταν το «ντιλ». Για τη Ferrostaal υπέγραψε ο ειδικός σύμβουλος του Haun για ελληνικά θέματα Hans-Dieter M., παλιός υπάλληλος της εταιρείας με 40ετή προϋπηρεσία. Στη συνέχεια τα συμβόλαια κλειδώνονται στη θυρίδα αρ. 20843 της UBS.
Όταν το 2000 η ελληνική κυβέρνηση κατακυρώνει την παραγγελία 4 νέων υποβρυχίων στους Γερμανούς και μετά από δύο χρόνια αναθέτει στη HDW και τον εξοπλισμό παλαιότερων υποβρυχίων, αρχίζει να ρέει το χρήμα: Όπως αναφέρουν τα πρακτικά της εισαγγελίας, η Ferrostaal κατέβαλε χρήματα στον επίσημο εμπορικό αντιπρόσωπό της στην Ελλάδα. Αυτός έπρεπε να λάβει 7,5% προμήθεια για τη συμφωνία, 120 εκατ. ευρώ. Στην πραγματικότητα, το 3% ήταν για τον ίδιο και το άλλο 4,5% προοριζόταν για το «Team A». Η εταιρεία του von Pückler πήρε «μόνο» 300.000 ευρώ.
Η χρησιμοποίηση του επίσημου αντιπροσώπου της Ferrostaal στην Ελλάδα Hans-Dieter M. έγινε τελικά, επειδή μετά το Φεβρουάριο του 1999 άλλαξε ο γερμανικός νόμος, που επέτρεπε σε γερμανικές εταιρείες να δίνουν χρήματα για να πάρουν δουλειές στο εξωτερικό δηλώνοντάς τα στη γερμανική εφορία. Έτσι, η Ferrostaal δεν μπορούσε πλέον να στέλνει χρήματα σε off shore, μέσω των οποίων καλύπτονταν οι πραγματικοί αποδέκτες.
«Αλλά ποιος κυνηγός φοροφυγάδων στην Ελλάδα θα έκανε έλεγχο σε έναν αξιότιμο αντιπρόσωπο ενός γερμανικού ομίλου;», σχολιάζει το περιοδικό.
Από το Μάρτιο του 2000 εισέρρευσαν στα ταμεία του «Team A» 25,3 εκατ. ευρώ. Αλλά το 2003 σταμάτησαν τα εμβάσματα. Ο Haun και ο Hans-Dieter M. συνταξιοδοτήθηκαν και την εκπροσώπηση της Ferrostal στην Ελλάδα ανέλαβε ο Horst W., ενώ διευθύνων σύμβουλος της HDW έγινε ο Mitscherlich.
Οι πρόσφατες έρευνες της εισαγγελίας Μονάχου στο σπίτι της νύφης του Horts W. απεκάλυψαν την ύπαρξη μιας λίστας φερόμενων ως αποδεκτών περίπου 55 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα. Αλλά εκτός από το «Team A» πήραν και άλλοι προμήθεια, με αποτέλεσμα αυτή να μειωθεί τελικά από 120 σε 80 εκατ.
Γι’ αυτό το λόγο η εταιρεία που ανήκε στον Αβατάγγελο στην Καραϊβική κατέθεσε αγωγή το 2006 στην Ελβετία, ζητώντας να ισχύσει η αρχική συμφωνία. Στο τέλος, η Ferrostal του πλήρωσε 11 εκατ. ευρώ επιπλέον. Την εντολή πληρωμής έδωσε στις 8.8.2007 ο Mitscherlich, που είναι σήμερα κατηγορούμενος για δωροδοκία σε μια εξαιρετικά σοβαρή υπόθεση.
Τι γνώριζε, όμως, πράγματι για την υπόθεση;
Σύμφωνα με το Spiegel, ο Mitscherlich δεν μπορεί να μην ήξερε για τις μεθόδους «λαδώματος» που εφαρμόζονται για την ανάθεση μεγάλων έργων στην Ελλάδα, τη στιγμή μάλιστα που ο ίδιος έζησε δύο χρόνια στην Ελλάδα διευθύνοντας το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος». Ο δικηγόρος του ισχυρίζεται ότι ο πελάτης του είχε υποπτευθεί ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά στη συμφωνία με την Ελλάδα, γι’ αυτό και διέταξε να ερευνηθεί η υπόθεση, αλλά τελικά δεν βρήκε τίποτε το αξιόμεμπτο.
Το 2004, η Ferrostal μαζί με την HDW ίδρυσε στο Λονδίνο την εταιρεία Marine Force International (MFI), μεταφέροντας έτσι ουσιαστικά την έδρα από το Έσσεν στην Αγγλία, προκειμένου να έχει ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση σε σχέση με τις εξονυχιστικές στο μεταξύ έρευνες των Γερμανών εφοριακών για εξοπλιστικές συμφωνίες.
Η εισαγγελία του Μονάχου ερευνά και για το ρόλο της Μαργαρίτας Μαθιοπούλου, που κάποτε ήταν φαβορί για τη θέση του εκπροσώπου του SPD επί καγκελαρίας Βίλι Μπραντ. Η εταιρεία συμβούλων της εισέπραξε 1,2 εκατ. ευρώ από την MFI, προκειμένου να αναλάβουν τα Ελληνικά Ναυπηγεία την κατασκευή υποβρυχίων της HDW με αποδέκτη την Αίγυπτο. Η Μαθιοπούλου παραδέχτηκε ότι βοήθησε σ’ αυτό, αλλά αρνήθηκε οποιαδήποτε εμπλοκή στη συμφωνία των υποβρυχίων 214.
Σήμερα, οι εσωτερικές έρευνες για τη συμφωνία με την Ελλάδα, που ο Mitscherlich ισχυρίζεται ότι διέταξε το 2006, θεωρούνται από τη Ferrostal «παράσταση για άλλοθι». Στη Siemens κάτι τέτοιο το έλεγαν συντομευμένα ΡΥΑ: Protect your ass, γράφει το Spiegel. «Δηλαδή επιχείρηση για να σώσεις το τομάρι σου. Για να είσαι καθαρός, όταν εμφανιστούν οι εισαγγελείς».

Δεν υπάρχουν σχόλια: