Αλλαγές στην κυβερνητική σκηνή και το μνημόνιο

του Νίκου Κοτζιά (από epirusgate ) 

Η κυβέρνηση γνωρίζει, και μαζί της οι ξένοι τοκογλύφοι, οι επονομαζόμενοι και ως δανειστές που μας συμπάθησαν διότι είμαστε οι πρώτοι στην ιστορία της τοκογλυφίας που είπαμε ευχαριστώ στους τοκογλύφους, ότι ως έχουν τα πράγματα δεν μπορούν να συνεχιστούν. Δύο γεγονότα δείχνουν ότι έστω και με καθυστέρηση οι κυβερνώντες αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα. Το πρώτο είναι η προοπτική δανεισμού από την Κίνα, καθώς και η ήδη υπάρχουσα αγορά ομολόγων από την Κίνα. Πρόκειται για μια μεγάλη στροφή ρεαλισμού που δημιουργεί, ταυτόχρονα, σειρά ερωτημάτων.

Ερωτήματα όπως: γιατί η κυβέρνηση δεν δανείστηκε από τους Κινέζους πριν αναγκαστεί να συμφωνήσει το μνημόνιο; Θα κάνουν οι εγχώριοι υποστηρικτές των τοκογλύφων αυτοκριτική για τις επιθέσεις που οργάνωσαν στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ενάντια σε όσους είχαν τολμήσει να κάνουν προτάσεις αξιοποίησης των αναδυόμενων αγορών; Η δεύτερη αλλαγή που γίνεται, είναι ότι οι πλέον ρεαλιστές κατανοούν ότι η χώρα θα πρέπει άμεσα να ζητήσει την επιμήκυνση του χρόνου περιορισμού των ελλειμμάτων. Και αυτό διότι ακόμα και η απλή αριθμητική των οικονομικών της Ελλάδας της ύφεσης καταδεικνύει ότι η χώρα δεν θα είναι σε θέση να πληρώσει το 2013 και το 2014 τα τοκοχρεολύσια. Μια τέτοια η επιμήκυνση ασφαλώς θα αποτελέσει αντικείμενο νέων διαπραγματεύσεων της Ελλάδας στους δανειστές της, Δεν θα πρέπει, όμως, να συνοδευτεί με καινούργιες παραχωρήσεις σε τοκογλύφους από την κυβέρνηση. Ασφαλώς όλα θα ήταν πιο εύκολα αν είχε διαπραγματευτεί εξαρχής, όπως την συμβουλεύαμε, τα αναγκαία χρονοδιαγράμματα. Οι νέες συνθήκες και απαιτήσεις που θα διαμορφωθούν ακόμα και στη βάση της κυβερνητικής λογικής, θα δημιουργήσουν τριγμούς στην ίδια. Θα αποδιοργανώσει δε, την αίσθηση αποστολής που είχε αποκτήσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός για τον εαυτό του. Είναι σίγουρο ότι θα υπάρξει προσπάθεια να πειστούν οι πολίτες ότι αυτές οι αλλαγές είναι αποτέλεσμα των «επιτυχιών της κυβερνητικής πολιτικής», αλλά εξίσου πιθανό είναι οι πολίτες να μην την πιστέψουν, διότι ήδη βρίσκεται σε μια πορεία αυξανόμενης έλλειψης εμπιστοσύνης από τον κόσμο που την στήριξε. Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει σε τέτοιες συνθήκες να υπάρξουν φωνές στην κυβέρνηση να λάβει μέτρα απόστασης από το τι πράττει σήμερα και από τα πρόσωπα φορείς αυτής της πράξης. Σε μια τέτοια περίπτωση, πιθανότατα να υπάρξουν κυβερνητικά θύματα. Το πρόβλημα για τον πρωθυπουργό είναι ότι δεν θα είναι εύκολη μια τέτοια μετακίνηση. Μπορεί να του προκύπτουν επιμέρους μέτρα, όπως οι αναπτυσσόμενες σχέσεις με Κίνα και κάποια ψήγματα κοινωνικής πολιτικής, καθώς και η διαπραγμάτευση για την επιμήκυνση πληρωμών, αλλά όλα αυτά δεν είναι ενταγμένα σε κάποιο σχέδιο. Προκύπτουν εξ’ ανάγκης κόντρα στις αρχικές επιλογές. Το μόνο κοινό που έχουν, είναι ότι αποδεικνύουν τον λανθασμένο χαρακτήρα των σημερινών επιλογών. Με τις σχέσεις εμπιστοσύνης να έχουν διαταραχθεί, με ψυχολογία «μαύρης – μαυρίλας» πλάκωσε καθώς και την έλλειψη ενός σχεδίου η όποια δυνατότητα δημιουργηθεί στροφής για την κυβέρνηση πιθανά να είναι άτσαλη. Επιπλέον, δεύτερο, το ΠΑΣΟΚ δεν διαθέτει πειστικό μπάγκο. Εκείνα από τα κατά τα άλλα λαλίστατα στελέχη του, που στο παρελθόν δεν έχαναν καμιά δυνατότητα κριτικής στην ηγεσία του και για του ψήλου το πήδημα, σε αυτό τον χρόνο διακυβέρνησης, λούφαξαν. Φωνακλάδες στα μικρά και ασήμαντα. Μουγγοί στα σπουδαία και μεγάλα. Ο μόνος δρόμος για να μπορέσει να κάνει μια ουσιαστική στροφή η κυβέρνηση είναι να κάνει μια γενναία αυτοκριτική. Να απομακρύνει τους πλέον ακραίους νεοφιλελεύθερους από τις γραμμές της. Να αξιοποιήσει τους επαγγελματίες διαπραγματευτές που διαθέτει. Να αποκαταστήσει τη δημοκρατική λειτουργία των θεσμών, πριν από όλα της ίδιας ως συλλογικό όργανο που εκτελεί τη θέληση της Βουλής, την βούληση του ίδιου του λαού. Αλλιώς, που είναι πιθανό, οδεύει προς την γλύκα του γκρεμού.