Η δικτατορία των αριθμών

Του ΚΩΣΤΑ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ (από http://www.enet.gr/)

Κάθε Σεπτέμβριο, θυμάμαι, αυτά που τύλιγαν την καθημερινότητα ήταν πολύ χαρούμενα.

Πλανιόταν στον αέρα μια ευειδής αχλή, μυρωδιές από φρεσκοξυσμένα μολύβια, ακούγονταν σκισίματα χαρτιών από τα κουτιά με τα καινούργια αθλητικά παπούτσια. Τακτοποιούσαμε τις φωτογραφίες του καλοκαιριού στα άλμπουμ. Κανονίζαμε πότε θα πάμε στον κουρέα, να είμαστε έτοιμοι για το καινούργιο που άρχιζε, για το καλύτερο που δεν το ξέραμε, αλλά το νιώθαμε. Αλλά και πιο μεγάλοι τα ίδια είχαμε. Ετοιμαζόμασταν για καινούργια σχέδια στη δουλειά, καινούργιες συνεργασίες, ιδέες, προτάσεις, κυκλοφορούσαμε με ένα δημιουργικό σύννεφο να μας τυλίγει. Υποσχέσεις στους εαυτούς μας να γίνουμε καλύτεροι, να ζητήσουμε μερικές συγγνώμες, να μάθουμε να ακούμε περισσότερο. Κάτι που έκανε τα χείλη να στολίζονται από ένα μειδίαμα και το περπάτημα περισσότερο ελαφρύ. Κοντολογίς, αισιοδοξία.

Τώρα, καθώς φεύγει ο Αύγουστος, όλα είναι αλλιώς. Η αισιοδοξία εξαρτάται από το τι θα γράψει ο Ολι Ρεν στη «Wall Street Journal». Το μάτι, μόλις ξεκόλλησε από την προχθεσινή πανσέληνο, σκάλωσε στα νούμερα.

Δέκα χιλιάδες μπήκαν στην Ακρόπολη, άλλοι δέκα χιλιάδες ήταν απ' έξω. Μέχρι το τέλος του 2010 εκατόν δέκα χιλιάδες άνθρωποι θα έχουν χάσει τις δουλειές τους. Το 70% των επιχειρήσεων, λέει το ΕΒΕΑ, δεν έχει κερδοφορία. Το 22,5% των επιχειρήσεων σκέφτονται σοβαρά να μεταφέρουν την έδρα τους σε χώρες με χαμηλό φορολογικό συντελεστή. Πεντακόσιες χιλιάδες νοικοκυριά αδυνατούν να πληρώσουν εγκαίρως κάρτες και δάνεια. 5,5% ο πληθωρισμός τον Ιούλιο. Να που ξαναθυμηθήκαμε τον Αμερικανό οικονομολόγο Milton Friedman: «Ο πληθωρισμός είναι μια μορφή φορολογίας που επιβάλλεται χωρίς νόμο».

Αυτή η δικτατορία των αριθμών είναι που μετατρέπει ήδη την ψευδαίσθηση των φετινών διακοπών σε ανάμνηση. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον ισχυρότατης ρευστότητας αλλά, κυρίως, σημαντικότατης οικονομικής πολυπλοκότητας είναι δύσκολο να έχεις σαφέστατη άποψη, υπέρ ή κατά. Να μην αντιλαμβάνεσαι την αμφισημία που μπορεί να έχουν τα πράγματα. Εκτός αν είσαι φανατικός (για τους δικούς σου λόγους) ή βραδύνους (πάλι για τους δικούς σου λόγους). Γιατί το λέμε αυτό;

Γιατί μια νέα τάση φαίνεται να κυριαρχεί στα ελληνικά media. Η με τον έναν ή άλλον τρόπο δικαιολόγηση όποιου οικονομικού μέτρου, όσο σκληρό και αν είναι. Οι ίδιοι άνθρωποι, τη μια μέρα έχουν πλήρη άποψη για το πώς πρέπει να δρουν οι διαπραγματευτές της αστυνομίας σε περιπτώσεις ομηριών, την άλλη για το τι φταίει που κάηκε το φοινικόδασος στην Κρήτη, την επομένη για το πόσο άδικη είναι η διαμαρτυρία των αρχαιοφυλάκων στην Ακρόπολη και ταυτόχρονα για την κατάσταση στο κέντρο της Αθήνας και, λίγα λεπτά μετά, για το πώς πρέπει όλοι μας να αποδεχτούμε αδιαμαρτύρητα όλες τις εκδόσεις του Μνημονίου. Μοιάζουν σαν να συγκροτούν μια ξεχωριστή κοινωνική τάξη, μακριά από όλους και όλα, που απολαμβάνει το σαρκαστικό πλάγιασμα των χειλιών της όταν μιλά απ' τα παράθυρα με ανθρώπους που διαμαρτύρονται, ίσως και αλόγιστα κάποιες φορές, είναι αλήθεια.

Όταν φτιάχνουμε την ατζέντα των θεμάτων που θα δώσουμε προς ειδησεογραφική κατανάλωση, δεν είναι κακό να έχουμε παραδίπλα ένα χαρτάκι που να γράφει ότι εκτός από την πραγματική οικονομία υπάρχει και η πραγματική ζωή. Γιατί τα κομμένα επιδόματα, οι κομμένοι μισθοί, οι κομμένες δουλειές, όλα αυτά συνιστούν κομμένες ζωές, κομμένα όνειρα. Και η ζωή, από τη Γαλλική Επανάσταση κιόλας, θεωρείται ό,τι πιο σπουδαίο...